!!हरितालिका तिजकाे शुभकामना !!
सुरेश छन्त्याल `दर्पण´/पाण्डबखानी
अायाे तिज बिशेषले घरभरि, उल्लास हाेस् हर्ष हाेस् ।
चाहा पुर्ण हाेउन् निरास नहाेउन् ,खुसि हुने बर्ष हाेस् ।
तिजैका फल भाेगले जिवनकाे,नाैलाे काेरियाेस् पथ ।
भेटाेस् लक्ष्य सधै गन्तव्य पुगियाेस्, हाकिरहेकाे रथ ।
नाच्दै तिज मनादा मन सुखि,अाफन्त भेटिरहुन् ।
मार्दै बात सकल जगत् जिवनका, हाे याद मेटिरहुन् ।
के हो तीज ? किन मनाउने तीज ?
तीज हिन्दू नारीहरूले मनाउने एउटा महत्त्वपूर्ण चाड हो। यो चाड भाद्र शुक्ल द्धितिया देखि पञ्चमी सम्म ४ दिन मनाइन्छ। तीजमा भगवान शिवको आराधना गरिनुका साथसाथै नाचगान मनोरञ्जन समेत गर्ने गरिन्छ। नेपाली हिन्दू महिलाहरूद्वारा स्वतन्त्र र आनन्दमय रूपमा मनाइने तीज अन्य धर्म र जातजातिका नेपाली महिलाहरूले पनि हर्षोल्लासका साथ मनाउन थालेका छन्। यो पर्व मुख्य रूपले नेपालभर मनाईन्छ भने भारतका केही ठाँमा पनि मनाइन्छ। भगवान शिवकी अर्धाङ्गीनी हिमालय पुत्री पार्वतीले भगवान शिवको स्वास्थ्य तथा शरीरमा कुनै वाधा उत्पन्न नहोस् भनेर पहिलो व्रत राखेकि थिईन् त्यो दिन यहि हरितालिका तिजको दिन थियो त्यसै दिन आजसम्महिन्दु नारीहरूले यो पर्व मनाउदै आएका छन्। यो चाडमा माइतीले (बाबु आमा,दाजुभाइ) छोरी/चेली लाई घरमा बोलाएर मीठा-मीठा परिकार ख्वाउँछने तथा मनका भावना एवं सुखदुख साटासाट गरी एउटै ठाउँमा खाने-बस्ने चलन छ।
रातो साडी लगाउँदैमा तिज हुँदैन ?
महिला दिदिबहिनीहरु जम्मा भएर कार्यक्रम राख्ने वर्षयाै भरिका सुख दुखका भेदना पाेख्ने गर्दछन् गितैबाट अाफुले पाएका दुख व्यथा पाेख्ने जम्मा भएर दर खाने गर्दछन् भने । पछिल्लो समयमा अाएर अाधुनिक दङ्गबाट गित अाउने नाच्ने गर्दैछन्। त्यसमा केही कलाकारहरुले पनि समाजले नपचाउने खालका गित पनि गाउने गरेका छन्। अझ भनाै पहिलाका दिदिबहिनीहरु गित र अहिलेकाे तिज धेरै फरक भएको छ। अब यश विकृति तिज गित नाच लाई हाम्रो समाजले कसरी हेरेकाे छ। यस विकृति तिज कसरी हटाउन सकिन्छ । हाम्रो प्रयास के रहन्छ । साच्चिकै याे तिज अब विकृति तिज नै रहनेे हाे त?
प्रश्न याे रहेकाे छ। यसमा कस्काे ध्यान जान जरुरी छ।
अहिले धेरै जसाे दिदिबहिनीहरु मिठाे खाने राम्रा महङ्गो कपडा सुन चादी लगाउने गर्नु हुन्छ। अाफु संग जे छ त्यसमा चित्त बुझाउनु हाेला।
